BUSINESS ANALYST: KHÔNG CẦN CODE, LƯƠNG TRĂM TRIỆU

Không cần viết code, không phải dân công nghệ mới theo được, và đặc biệt – là một trong những ngành dễ xin việc, dễ phát triển lâu dài. Business Analyst đang trở thành lựa chọn sáng giá của sinh viên muốn học một ngành thực tế, thu nhập cao, ít rủi ro, nhiều cơ hội.

Trong hàng chục lựa chọn ngành học hiện nay, có một ngành đang ngày càng nổi bật vì đáp ứng được gần như tất cả những tiêu chí mà sinh viên hiện đại tìm kiếm: dễ học, dễ xin việc, thu nhập cao, có khả năng làm việc toàn cầu và không yêu cầu kỹ thuật quá chuyên sâu. Ngành đó chính là Business Analysis – hay còn gọi là phân tích nghiệp vụ kinh doanh.

Vì sao Business Analyst là ngành học “đáng đầu tư” trong thời đại số?

Trong bối cảnh các doanh nghiệp liên tục chuyển đổi số, vai trò của những người có khả năng phân tích hệ thống, phát hiện điểm nghẽn trong vận hành và đề xuất cải tiến đang trở nên cực kỳ quan trọng. Và đó chính là công việc của một Business Analyst (BA).

Điểm đặc biệt là: ngành này không chỉ phù hợp với các công ty công nghệ, mà còn được săn đón trong tài chính, bảo hiểm, giáo dục, y tế, logistics… bởi vì ở đâu có quy trình, ở đó có nhu cầu phân tích và tối ưu. Không quá khi nói: doanh nghiệp nào cũng cần BA.

Chính vì vậy, nhiều trường đại học hiện nay đã thiết kế riêng các chương trình đào tạo Business Analysis hoặc tích hợp nội dung này trong các ngành Quản trị kinh doanh, Hệ thống thông tin, hoặc Data Analytics. Sinh viên được trang bị nền tảng cả về tư duy kinh doanh lẫn công cụ công nghệ – đúng với xu hướng “kết nối” giữa hai thế giới tưởng chừng tách biệt.

Không cần giỏi lập trình – vẫn làm việc trong lĩnh vực công nghệ

Một điểm cộng lớn khiến ngành học này ngày càng được yêu thích là: bạn không cần biết lập trình, nhưng vẫn có thể làm việc trong môi trường công nghệ cao, chuyên nghiệp, hiện đại và có nhiều cơ hội phát triển.

Chương trình học Business Analysis trang bị cho sinh viên các kỹ năng cốt lõi như:

• Phân tích quy trình và mô hình vận hành của doanh nghiệp

• Đánh giá dữ liệu để đưa ra đề xuất cải tiến

• Sử dụng công cụ hỗ trợ phân tích (Excel, BI, SQL…)

• Giao tiếp và trình bày giải pháp cho các bên liên quan

• Quản lý yêu cầu trong các dự án chuyển đổi số

Sự kết hợp giữa tư duy kinh doanh và năng lực công nghệ vừa đủ khiến ngành này trở thành điểm giao hoàn hảo giữa kinh tế và kỹ thuật, đặc biệt phù hợp với những sinh viên không thiên về kỹ thuật sâu nhưng vẫn muốn làm việc trong môi trường hiện đại, có tính ứng dụng cao.

Ngành học lý tưởng cho sinh viên Việt: Hợp khả năng, hợp định hướng

Sinh viên Việt Nam thường có tư duy logic tốt, ham học hỏi và khả năng phân tích khá ổn – điều này giúp họ thích nghi nhanh với những môn học của ngành Business Analyst.

Khác với những ngành kỹ thuật khô khan, ngành này đề cao kỹ năng giao tiếp, mô hình hóa, tư duy tổng thể và xử lý tình huống. Rất phù hợp với những bạn:

• Không giỏi code nhưng thích phân tích và giải quyết vấn đề

• Muốn kết hợp giữa kinh doanh, dữ liệu và công nghệ

• Mong muốn làm việc trong các tổ chức lớn, có lộ trình thăng tiến rõ ràng

• Ưu tiên chọn ngành học thực tế, dễ xin việc sau khi ra trường

Cơ hội việc làm và mức lương sau khi tốt nghiệp

Dù học ở đâu, sinh viên ngành này cũng có khả năng cạnh tranh rất cao trong thị trường lao động. Các vị trí phổ biến mà sinh viên tốt nghiệp có thể đảm nhiệm bao gồm:

• Business Analyst (Chuyên viên phân tích nghiệp vụ)

• Business Intelligence Analyst

• Product Analyst

• IT Consultant (Tư vấn giải pháp)

• Project Coordinator

Tại các quốc gia phát triển, mức thu nhập trung bình của một BA dao động từ 70.000 – 120.000 đơn vị tiền tệ/năm (AUD, USD, CAD…), và có thể cao hơn nếu làm việc cho doanh nghiệp đa quốc gia hoặc ở các vị trí cấp cao.

Đặc biệt, nhiều sinh viên tốt nghiệp ngành này có thể làm freelance, tư vấn dự án hoặc làm việc từ xa cho doanh nghiệp toàn cầu – điều mà không nhiều ngành học truyền thống mang lại.

Học ngành Business Analyst ở đâu?

Tại Việt Nam và quốc tế, ngành này đang được đào tạo dưới nhiều tên gọi khác nhau:

• Business Analysis / Business Analytics

• Information Systems / Business Information Systems

• Digital Business / Business Intelligence

• Data-driven Business / Enterprise Management Systems

Một số trường đại học lớn ở Úc, Canada, Mỹ, Singapore… đang có chương trình học chuyên sâu về ngành này, đi kèm các lựa chọn thực tập thực tế hoặc liên kết doanh nghiệp, giúp sinh viên dễ dàng có kinh nghiệm ngay từ khi còn trên ghế nhà trường.

Có khó không? Và có đáng theo đuổi?

So với các ngành công nghệ thông tin hoặc tài chính thuần túy, Business Analysis được đánh giá là “dễ tiếp cận” nhưng vẫn “giàu tiềm năng”. Không yêu cầu công thức toán học phức tạp, không yêu cầu kỹ năng lập trình nâng cao – nhưng lại yêu cầu khả năng tư duy phân tích, viết lách, phản biện và nhìn nhận tổng thể.

Chính vì vậy, đây là ngành học lý tưởng cho những bạn trẻ:

• Có nền tảng tư duy tốt

• Có khả năng tổ chức, tổng hợp thông tin

• Giao tiếp khá, có khả năng truyền đạt rõ ràng

• Yêu thích việc giải bài toán vận hành – thực tế

Học ngành này xong, bạn có thể làm việc ở nhiều lĩnh vực, không bị giới hạn trong một ngành nghề cụ thể, và quan trọng hơn – bạn dễ dàng dịch chuyển sang các vị trí cao hơn như Quản lý dự án, Product Owner, Chuyên viên chiến lược, hoặc Cố vấn chuyển đổi số.

Đừng bỏ lỡ ngành học “quyền lực mềm” trong kỷ nguyên số

Business Analyst không phải là một ngành gây chú ý như Y, Dược, hay Công nghệ thông tin. Nhưng nó đang dần trở thành “xương sống” của mọi tổ chức vận hành tốt trong thời đại số hóa.

Nếu bạn đang tìm một ngành học:

• Không quá nặng lý thuyết, không cần lập trình

• Dễ học nhưng vẫn có chiều sâu và cơ hội thăng tiến

• Thu nhập cao, có thể làm việc toàn cầu

• Phù hợp với xu hướng số hóa của thế giới

… thì đừng bỏ qua ngành Business Analyst. Đây không chỉ là một lựa chọn hợp lý – mà còn là một hướng đi chiến lược giúp bạn định vị bản thân trong tương lai, với một công việc có giá trị lâu dài, được trả lương xứng đáng, và được nhiều nhà tuyển dụng săn đón ngay khi tốt nghiệp.